SPAWANIE – METODY ORAZ ICH CHARAKTERYSTYKA
Spawanie polega na trwałym złączeniu materiałów topliwych poprzez ich miejscowe stopienie, a następnie zestalenie w obecności spoiwa. Głównie metali (stali, aluminium, miedzi, niklu, tytanu) i tworzyw sztucznych.
Metody spawania
Wyróżnia się wiele odmiennych metod spawalniczych, jednak my omówimy jedynie kilka najpopularniejszych.
Spawanie elektryczne
Jest to najpowszechniejsza, a zarazem najprostsza technicznie metoda bazująca na zjawisku łuku elektrycznego. Przeprowadzana w temperaturach sięgających nawet 4000°C. Stosowana jest do zgrzewania relatywnie cienkich blach tzn. mieszczących się w przedziale 1-80mm.
Spawanie MIG/ MAG (Metal Active Gas/Metal Inert Gas)
Spawanie elektrodą topliwą w osłonie gazów aktywnych (MAG), przeważnie dwutlenku węgla lub jego mieszanin. Natomiast spawanie MIG odbywa się w środowisku argonu lub helu. Ta metoda jest powszechnie używana w procesach automatycznych oraz półautomatycznych.
Spawanie TIG (tungsten Inert gas)
Znane również jako GTAW (Gas Tungsten Arc Welding). Podobnie jak w poprzednim omawianym przykładzie i tu rzecz dzieje się w osłonie gazów obojętnych. Różnica polega na tym, że elektroda jest nietopliwa i zrobiona z wolframu. Zasadniczą zaletą tego sposobu jest szeroki zakres grubości spawanych materiałów oraz raczej mało istotne potencjalne niedogodności wynikające z jej stosowania.
Rodzaje spoin
Spoina jest dla spawalnictwa tym, czym szew dla przemysłu krawieckiego. Dlatego to na niej właśnie opiera się trwałość docelowej konstrukcji. Oto przykłady rodzajów spojeń wraz z ich zastosowaniem.
Spoiny czołowe
Powstają przez połączenie ścianki elementu (grubości) z innym materiałem. Najczęściej wykorzystywane dla blach, prętów i rur.
Spoiny brzeżne
Do utworzenia spoin brzeżnych nie potrzeba żadnych innych materiałów niż te spawane. Wystarczy jedynie odgiąć odpowiednio krawędzie i poddać obróbce termicznej. Metoda używana powszechnie dla cienkich arkuszy blach.
Spoiny pachwinowe
Jak sugeruje nazwa, docelowo służą do łączenia elementów odchylonych względem siebie. Złącze spawane może być nakładkowe lub zakładkowe, w zależności od sposobu w jaki blachy zachodzą na siebie.
Pozycje spawania
Innymi istotnymi dla spawacza zagadnieniami są pozycje spawalnicze. Fachowo oznakowane skrótowcami literowymi (PA, PB, PC etc.) odnoszą się do szczegółów procesu spawania. Na przykład czy spoiwo nakładane jest od dołu do góry czy przeciwnie. Z wymienionego powyżej schematu nazewnictwa wykruszają się dwie pozycje: H–L045 oraz J–L045, które oznaczają scalanie rur w pozycji odchylonej pod kątem 45° kolejno – z dołu do góry oraz z góry do dołu.
Ponadto, wyróżnia się parametry takie jak zmiany w materiale czy geometryczne niezgodności spawalnicze. Do ich diagnozowania wykonuje się szereg odpowiednich testów oraz badań. Jednak, żeby móc spawać, należy najpierw zdobyć stosowne certyfikaty UDT NSPAW i uprawnienia.
