Znaczna część polskich domów ogrzewana jest za pomocą systemów centralnego ogrzewania kotłami, które obsługiwane są przez wykwalifikowanych palaczy c.o. W tym artykule dowiesz się, kim jest ta osoba, co należy do jej obowiązków oraz jakie warunki musi spełnić, by pracować na tym stanowisku.

Czym zajmuje się palacz kotłów centralnego ogrzewania?

Osoba na tym stanowisku to nikt inny, jak operator urządzeń grzewczych, który obsługuje automatycznie opalane kotły, by wytworzyć parę dostarczającą ciepło lub energię do zakładu przemysłowego, szpitala lub budynków mieszkalnych.

Zajęcie to polega na obsłudze i stałym nadzorze kotła zasilanego paliwem gazowym, ciekłym lub stałym oraz instalacji grzewczej zamontowanej wewnątrz kotłowni. Osoba na tym stanowisku, zależnie od miejsca pracy, wielkości kotłowni lub ciepłowni, może wykonywać pracę indywidualnie lub zespołowo. Palacz wykonuje swoje obowiązki ściśle przestrzegając instrukcji obsługi danego urządzenia, armatury i urządzeń pomocniczych oraz instrukcji eksploatacji kotłowni.

Z tego krótkiego opisu możemy wnioskować, że nie jest to wcale tak prosta praca, jakby się mogło wydawać, dlatego, by obsługiwać kotły gazowe i rusztowe o mocy przekraczającej 50 kW, należy zdobyć odpowiednie uprawnienia energetyczne.

Zadania palacza kotłów c.o.

Pod jego opieką znajdują się regulatory dostarczania wody, ruszty mechaniczne itp. Korzystając ze specjalnie do tego celu przeznaczonej zapalarki, palacz rozpala palniki gazowe lub olejowe, rozpoczyna proces rozkruszania i dostarczania węgla do pieca. Operator urządzeń grzewczych jest odpowiedzialny za monitorowanie ciśnienia, temperatury i mierników ciągu powietrza, Palacz ustawia optymalne parametry pracy kotła, obserwuje stan techniczny urządzeń pomocniczych, ponadto do jego obowiązków należą:

  • transport masy opałowej do zasobników;
  • nadzór i obsługa urządzeń zasilających piec lub kocioł centralnego ogrzewania oraz usuwanie żużlu i popiołu spod rusztu;
  • adekwatne do potrzeb i oszczędne gospodarowanie opałem;
  • dbanie o porządek w pomieszczeniach kotłowni w tym w magazynie opałowym;
  • konserwacja pieca;
  • zabezpieczanie włazów i drzwi do magazynu opałowego;
  • stosowanie przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej;
  • przestrzeganie przepisów odnoszących się do ochrony środowiska.

 

Jak zdobyć uprawnienia?

Osoby chcące zdobyć uprawnienia i rozpocząć pracę przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci muszą odbyć szkolenie (kurs) dla palaczy kotłów centralnego ogrzewania oraz uzyskać uprawnienia z grupy G2. Chociaż brzmi skomplikowanie, poniżej wyjaśnimy wszystkie terminy.

 Kto może zapisać się na kurs palacza c.o.?

Kandydat na operatora kotłów c.o. powinien mieć ukończone 18 lat oraz dysponować dobrym zdrowiem, które potwierdzone jest badaniami lekarskimi. Atutem będzie siła fizyczna. Potrzebną do tego zawodu wiedzę można zdobyć poprzez kurs kwalifikacyjny, możliwe jest także zdobycie umiejętności na stanowisku pracy poprzez przyuczenie przez starszych i bardziej doświadczonych kolegów.

Jeśli obsługiwany piec czy kocioł ma moc wyższą nic 50 kW, do jego eksploatacji potrzebne są uprawnienia cieplne. Muszą je zdobyć osoby, które chcą zawodowo zająć się eksploatacją lub dozorem urządzeń, sieci energetycznych wytwarzających, przetwarzających, przesyłających i zużywających ciepło.

Czym są uprawnienia?

T Uprawnienia są przyznawane w drodze ukończenia szkolenia oraz zaliczenia egzaminu przed komisją egzaminacyjną.

 

Uprawnienia cieplne G2

Eksploatacja i dozór urządzeń, sieci energetycznych wytwarzających, przetwarzających, przesyłających i zużywających ciepło wymagają zdobycia kwalifikacji cieplnych G2. Do urządzeń, których obsługa wymaga tych uprawnień należą m.in.:

  • kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe wraz z urządzeniami

pomocniczymi,

  • turbiny parowe i wodne o mocy większej niż 50 kW razem z urządzeniami pomocniczymi,
  • sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi,
  • pompy, wentylatory, ssawy, dmuchawo o mocy większej niż 50 kW,
  • urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze,
  • urządzenia do składowania, rozładunku i magazynowania paliw,
  • rządzenia ratowniczo-gaśnicze oraz ochrony granic,
  • urządzenia techniki wojskowej oraz uzbrojenia,
  • sprężarki oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych.

Gdzie zapisać się na kurs?

Osoby zainteresowane pracą palacza pieców i kotłów c.o., muszą uzyskać świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji, a co za tym idzie zapisać się na odpowiedni kurs dla palaczy kotłów centralnego ogrzewania, który prowadzą między innymi:

 

  • ośrodki doskonalenia zawodowego i kształcenia ustawicznego,
  • pracodawcy, którzy na potrzeby kotłowni organizują w swoim zakładzie specjalistyczny kurs,
  • instytucje szkoleniowe, np. Ośrodek Szkolenia Operatorów (OSO),
  • producenci kotłów, armatury oraz urządzeń pomocniczych.

 

Zagadnienia poruszane na kursie

Podczas szkolenia uzyskasz niezbędną wiedzę i umiejętności do pracy przy kotłach i piecach. W trakcie szkolenia uczestnicy poznają m.in. podstawy techniki cieplnej, specyfikę działania kotłów wodnych i parowych opalanych paliwami płynnymi, wymagania techniczne kotłowni, specyfikę związaną z warunkami technicznymi budowy kotłowni opalanych gazem i olejem opałowym, aparaturę kontrolno-pomiarową, zabezpieczenia kotłów opalanych gazem lub olejem opałowym itd.

W trakcie kursu obsługi kotłów na paliwa stałe, ciekłe i gazowe także zdobędziesz wiedzę o:

  • budowie, rodzajach, działaniu oraz warunkach techniczne urządzeń
  • konstrukcji kotłów centralnego ogrzewania,
  • eksploatacji i obsłudze kotłów,
  • bezpieczeństwie i higienie pracy,
  • ochronie przeciwpożarowej,
  • udzielaniu pierwszej pomocy,
  • postępowaniu w razie awarii, pożaru, zagrożenia życia i zdrowia, zagrożenia środowiska oraz innych zagrożeń związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci centralnego ogrzewania.

 

Dodatkowe umiejętności

Palacz kotłów centralnego ogrzewania powinien być sprawny fizycznie. Jeśli chodzi o jego cechy osobowościowe, to najbardziej cenne w tym zawodzie będą samokontrola, samodzielność oraz odpowiedzialność.
Ze względu na potrzebę korzystania z wielu maszyn pomocniczych i narzędzi, atutem będą zdolności techniczne. Wśród wspomnianych narzędzi możemy wymienić:

  • narzędzia hydrauliczne (klucze hydrauliczne, gwintownice),
  • narzędzia ślusarskie (młotki, szczypce, klucze),
  • mierniki poziomu wody,
  • miernik/tester ciśnienia pary,
  • mierniki/testery pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez silniki elektryczne,
  • mierniki elektryczne,
  • zestaw do badania zaworów bezpieczeństwa,
  • zestaw do badania wody,
  • testery do sprawdzania szczelności urządzeń i połączeń gazowych.

 

Okres ważności zdobytych kwalifikacji

Zakończony pomyślnie egzamin obliguje komisję do wydania świadectwa, dotyczy to grup E (eksploatacja) oraz D (dozór). Pamiętaj, że uzyskane uprawnienia palacza c.o. musisz odnawiać co 5 lat.

 

Możliwe miejsca zatrudnienia

Palacz kotłów znajdzie pracę w zakładach produkcyjnych i usługowych, w których do produkcji wykorzystywana jest para, na przykład w zakładach energetycznych i przemysłowych, szpitalach, przemyśle tworzyw sztucznych, żegludze czy w pralniach parowych.

 

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Pracodawcy przy zatrudnianiu palacza kotłów centralnego ogrzewania organizują dla początkujących pracowników szkolenie na terenie swojego zakładu. Operator urządzeń cieplnych może:

  • realizować powierzone zadania samodzielnie,
  • zdobyć doświadczenie poprzez pracę pod nadzorem przełożonego,
  • pracować na stanowisku dozoru nadzorującego pracę zespołu,
  • doskonalić swoje umiejętności, biorąc udział w kursach organizowanych przez producentów kotłów i inne organizacje branżowe.

 

Występujące zagrożenia

Palacz kotłów narażony jest na kilka zagrożeń, do których należą:

  • ryzyko wybuchu oraz poparzeń;
  • pożar i zatrucie tlenkiem węgla;
  • zmiany skórne jako skutek kontaktu z różnymi substancjami chemicznymi;
  • zmęczenie i ogólne złe samopoczucie wynikające z kilkugodzinnego przebywania w hałasie i wilgotnym mikroklimacie.